DEN HAAG – De houtbranche kan terugkijken op een prima 2021. De kansen voor het nieuwe jaar zijn zelfs nog veelbelovender. Zonder ‘corona’ zou 2021 mogelijk een geweldig jaar zijn geweest. Houtbouw heeft een grote vlucht genomen het afgelopen jaar en het nieuwe regeerakkoord geeft voor de houtsector interessante aanknopingspunten én grote uitdagingen.
In de houtsector vielen in 2021 relatief gezien nauwelijks grote klappen. Natuurlijk kregen bedrijven te maken met uitdagingen en economische gevolgen van de lockdown, maar over de hele linie gezien overheerst een positief gevoel. Omzetten stegen vaak fors, maar tegelijkertijd stond door leveringsproblemen en hoge inkoopprijzen de winstmarge nogal eens onder druk. De positieve teneur blijkt bijvoorbeeld uit de resultaten onder meubelfabrikanten, die de neergaande lijn sinds 2016 duidelijk wisten om te buigen: een meerderheid van de bedrijven kon een forse omzetplus noteren. Algemene kenmerken van 2021 voor de houtsector: een stijgende vraag naar hout, extreem hoge tarieven voor containervervoer en leveringsproblemen in vele sectoren. Door dit alles stegen ook de houtprijzen fors.
Vanzelfsprekendheid
Een aantal spraakmakende referentieprojecten vormden de voorhoede van een groot peloton aan prefab en houtskeletbouwprojecten. Grote partijen sloten aan bij de trend in houtbouw. De toenemende aandacht voor én noodzaak tot duurzaam bouwen zorgden ervoor dat ‘circulair’ en ‘biobased’ dé kernwoorden van de houtsector zijn gaan vormen. Bouwen met hout is steeds meer een vanzelfsprekendheid aan het worden, al zijn er nog genoeg uitdagingen.
Impuls voor woningbouw
In het nieuwe regeerakkoord krijgt de woningbouw een forse impuls. De nieuwe minister voor volkshuisvesting en ruimtelijke ordening, Hugo de Jonge, moet de plannen gaan borgen om 100.000 woningen per jaar te bouwen. Met daarbij speciale aandacht voor de bouw van woningen voor middeninkomens, starters en senioren. Ook moeten er gezien de urgentie en huidige krapte op de woningmarkt jaarlijks 15.000 tijdelijke woningen worden gebouwd en dienen eveneens jaarlijks 15.000 kantoren tot woningen te worden getransformeerd. Innovatie en circulair bouwen worden gestimuleerd. Prefab moet een grote rol gaan spelen in de beoogde versnelling. Andere opvallende zaken zijn de aandacht voor klimaatbestendige en natuur-inclusieve bouw en het verplichte percentage recyclaat in bouwmaterialen.
Vijftig kantjes regeerakkoord vormen absoluut positieve aanknopingspunten voor de houtsector, maar het is zaak om je niet blind te staren op de cijfers en kretologie. Hoe komt de branche bijvoorbeeld aan voldoende vakkundig personeel? Het is een hartenkreet die al jaren geldt, maar waar nog steeds geen afdoende oplossing voor is. Niet voor niets noemen de diverse brancheorganisaties ‘personeelszaken’ en ‘vakopleidingen’ (al dan niet in eigen huis) hét speerpunt voor 2022. Gelukkig wijst ook het regeerakkoord nadrukkelijk op het belang van investeringen in vakmensen. Alle betrokken partners worden ingeschakeld om zoveel mogelijk vakmensen op te leiden en bij te scholen. Om uitvoering te geven aan de plannen is jaarlijks 700 miljoen euro beschikbaar.
Urgentie
Essentieel is welke keuzes worden gemaakt bij het inzetten van al die beloofde miljarden. Het gevaar van het ontstaan van nieuwe ‘sectoren’, die handig inspelen op subsidies en investeringsstromen is reëel, zo heeft het verleden meermaals uitgewezen. Alleen een wérkelijk besef van de urgentie van klimaatverandering, duurzaam bouwen en het opleiden van voldoende vakmensen – met daaraan gekoppeld een gezamenlijke aanpak – leidt tot een kansrijke toekomst. Niet alleen voor de houtsector.
