Bosbeheerder van één dag
In Nederland zetten veel partijen zich in voor FSC hout. We betalen een meerprijs en houden extra administratie bij voor de traceerbaarheid. Maar wat het nu precies betekent voor het bos is voor velen onbekend.
Bosbeheer moet je zien, ruiken en voelen. Daarom organiseert Van den Berg Hardhout op 15 september een belevingsdag: ‘Bosbeheerder voor één dag’. Wat komt er allemaal kijken bij het maken van een kapplan? Hoe weet je of je een boom kunt oogsten of juist moet laten staan? Of hoe je met bepaalde dieren of mensen rekening houdt? En hoe zorg je dat het bos ook in de toekomst nog hout levert? In het bos van Lage Vuursche gaan deelnemers zelf aan de slag met een boswachter en nemen zo een kijkje achter de schermen van (duurzaam) bosbeheer. Van den Berg Hardhout organiseert de dag in samenwerking met FSC Nederland.
Deelname is gratis. Aanmelden kan via info@vandenberghardhout.nl
LOPIK – Van den Berg Hardhout bestaat dit jaar 10 jaar. Het bedrijf vecht al jaren tegen vooroordelen en scheve beeldvorming. ‘Hardhout voor mooiere wereld’ is het credo van deze houthandel uit Lopik. Directeur Albert Oudenaarden heeft daarvoor ook voor de komende jaren de nodige plannen.
Als nieuwe partij op de markt was het voor Oudenaarden niet eenvoudig om zich te onderscheiden van bedrijven die vaak al vele tientallen jaren het beeld bepalen. Het bedrijf onderscheidt zich door consistent de boodschap ‘100 procent hardhout en 100 procent FSC’ te verkondigen. Oudenaarden: ”Op deze manier weet de markt heel duidelijk waar het aan toe is. Voor andere vragen moet je niet bij ons zijn. Onderdeel van onze missie is ook om zagerijen op weg te helpen naar FSC certificering. Soms hebben die in aanloop naar het FSC-label wat financiële ondersteuning nodig. Wij helpen ze daarbij door dan alvast ongecertificeerd hout van ze te kopen. Maar altijd met de duidelijke afspraken en deadlines over het certificeringstraject.”
Fatsoenlijk
Van den Berg koopt het meeste hout in Zuid-Amerika. “We beschikken daar over een uitgebreid netwerk. We kennen de mensen ter plekke en mede daardoor weet je waarvoor je het doet. Kijk, hout uit FSC-bronnen is iets duurder, maar die extra waarde zie ik als een investering in de bossen en de mensen daar. We hebben in die landen geen eigen concessies, maar kopen het hout in bij een uitgekiend netwerk aan betrouwbare leveranciers via de tussenhandel. “In het begin was dat heel lastig, maar we hebben ons langzamerhand een plek weten te veroveren in de markt. Ook leveranciers weten ons inmiddels te vinden. Zij weten ondertussen dat we een betrouwbare zakenpartner zijn die niet bij de minste of geringste tegenslag afhaakt. Diezelfde houding verwachten wij ook van hen en daarover mogen we zeker niet klagen.”
Grote woorden
Veel hout dat Van den Berg inkoopt komt uit Brazilië. Het bosbeheer onder de huidige president Jair Bolsonaro ligt behoorlijk onder vuur. Oudenaarden heeft echter andere ervaringen. “We merken heel duidelijk dat de vraag naar hout uit FSC-bronnen toeneemt, omdat veel illegale houtoperaties worden opgerold. En dat onder diezelfde president. Maar het klopt dat er veel oerwoud wordt gekapt met name om ruimte te maken voor de teelt van soja, waarvan Nederland één van de grootste importeurs is! Daarom denk ik dan we als Nederland wat minder grote woorden zouden moeten gebruiken als het er om gaat om Brazilië te beoordelen. Want als Nederland zijn we zelf het toonbeeld dat we geld vaak belangrijker vinden dan principes. Wij zien wel degelijk dat de illegale houthandel in Brazilië het steeds moeilijker begint te krijgen. Ze hebben daar ook in de gaten dat ze niet ongeremd kunnen blijven kappen. Het geeft ons een extra stimulans om te weten dat het hout dat wij hier met het FSC-keurmerk verkopen ervoor zorgt dat de mensen daar ter plekke een goede boterham verdienen zonder het bos te vernietigen.”
Stabiliteit
10 Jaar Van den Berg Hardhout. Oudenaarden kijkt er met een goed gevoel op terug. “De eerste jaren waren lastig om als jong bedrijf in deze wereld een plek te veroveren. Maar we zijn flink gegroeid. Er is nu sprake van een zekere mate van stabiliteit. Maar we zien nu dat de vraag naar ons hout hard toeneemt, mede omdat andere soorten schaars beginnen te worden. Ik denk dat het veelvuldig en veelzijdig en contant en consistent uitdragen van onze boodschap dat je bossen kunt beschermen door het hout te gebruiken zijn vruchten begint af te werpen. Iedereen ziet nu met eigen ogen dat als bossen geen economische waarde hebben, omdat wij het hout niet willen kopen, ze omgeturnd worden naar ander gebruik, zoals soja of veeteelt. En door de stijgende vraag naar hout wordt het weer belangrijk om op zoek te gaan naar toepassingen voor smal en kort hout en/of alternatieve houtsoorten. Het bos is echt veel rijker dan we denken.”
Circulariteit
En andere belangrijke ontwikkeling in de markt is die van de circulariteit. Ook hierover heeft Oudenaarden richting toekomst zijn ideeën. “Het zijn nog prille plannen, maar misschien gaan we oude partijen hardhout terugnemen en geschikt maken voor hergebruik. We weten nog niet precies wat we ermee kunnen, maar ik denk dat de tijd er rijp voor is. En met de nodige creativiteit valt er vast wel wat van te maken. Het laatst wat je wilt is dat hout van 10.000 kilometer ver vervolgens hier in de kachel verdwijnt. Voorop staat dat we ons, ook bij deze plannen, blijven beperken tot hardhout, want daar ligt onze expertise“, zegt Oudenaarden die ook richting particulier markt kijkt of er nog ruimte is. “We hebben ons tot op heden altijd gericht op de zakelijke markt, maar krijgen steeds vaker vragen van particulieren en zzp-ers die graag FSC hout willen kopen maar vastlopen bij hun plaatselijke houthandelaar, omdat die de verantwoorde herkomst van zijn producten niet belangrijk vindt, of omdat hij het lastig vindt om zijn klanten uit te leggen waarom
FSC-producten een meerprijs hebben vergeleken met de rest van het assortiment. Misschien dat we voor deze groep een online webshop gaan opzetten.”
Studiereizen
Wat Oudenaarden nog altijd verbaast is dat er in de markt nog relatief weinig kennis is over het echte verhaal van FSC-gecertificeerd tropisch hardhout. “Maar de meerwaarde van ons FSC-hardhout zit ’m juist in de herkomst. Je moet weten waar het hout vandaan komt en met eigen ogen gezien hebben. We hebben de afgelopen jaren drie studiereizen georganiseerd naar Zuid-Amerika. Zonder overdrijven, maar deelnemers spreken nu nog over een live-changing event. Ze hebben het hele proces met eigen ogen kunnen zien. Pas dan prik je door het vooroordeel dat houtkap ten koste gaat van het milieu. Ik wil dit soort studiereizen vaker organiseren, bijvoorbeeld voor architecten. In september gaan we een soortgelijk evenement als pilot-project hier in Nederland opzetten. (zie kader) Onze slogan luidt ‘Hardhout voor een mooiere wereld’. Om hier echt in te geloven moet je het met eigen ogen zien en beleven.”