AMSTERDAM – Hout heeft de wind mee. Als vastlegger van CO2 en als topproduct als het gaat over duurzaamheid, circulariteit en biofylisch bouwen (gezonde gebouwen). Voeg daarbij het verhaal over de zich eeuwig verjongende grondstof en er blijft nog maar één vraag over: Waarom weten we het marktaandeel niet spectaculair uit te breiden?
Het was ook één van de onderwerpen van de ronde tafelsessies tijdens De Houtdag 2018. ‘Krijgt hout de erkenning die het verdient? ‘. De vraag stellen is de vraag beantwoorden. Nee dus. Maar hoe kan dat?
De Houtdag 2018 was er eentje om de vingers bij af te likken. Het kon al bijna niet mis, omdat het organiserende Houtblad Hotel Jakarta had uitgekozen als locatie. Bij de rondleiding kregen de deelnemers interessante details te horen, maar werden zij ook gewezen op de voordelen van bijvoorbeeld modulair bouwen met hout. Dat aangevuld met presentaties van diverse prachtige houtprojecten in binnen- en (voornamelijk ) buitenland maakte het plaatje compleet. Wat opviel bij al deze presentaties is dat met de nieuwste technieken zoveel meer mogelijk is. Kruislaaghout en diverse vormen van modificeren betekenen voor een uitbreiding van de toepassingsmogelijkheden. Toch is het dus opmerkelijk dat hout nog altijd een beperkt marktaandeel heeft in vergelijking met bijvoorbeeld metaal en beton.
Klimaattafel
Atto Harsta, transitiestrateeg, aanjager en omBouwer ging in zijn presentatie tijdens de Houtdag 2018 in op de vele mogelijkheden van hout. “De toekomst is een biobased economy. Laten we dan ook beginnen met een CO2 belasting voor bouwmaterialen. Dan springt hout er gunstig uit. Als ik zie dat het bij de Klimaattafel ‘Gebouwde omgeving’ vooral gaat over energie en niet over materialen dan is dat een gemiste kans. Hoe kan dat? Is onze lobby zo slecht? Er komen steeds meer biobased materialen, maar het gaat niet snel genoeg.”
Harsta noemde bij zijn presentatie ook het onderwijs. “En dan heb ik het niet alleen over de plek die hout inneemt op universitair en hbo-niveau. Het gaat ook over het leren aansturen en bedienen van een CNC-machine. Bedrijven hebben wat mij betreft de verplichting om stagiaires in dienst te nemen”, aldus Harsta die verbaasd is dat architecten zo weinig van het product afweten al noemt hij het positief dat de architectenbranche-organisatie BNA het ‘Manifest Circulaire Architectuur’ heeft omarmt. Harsta ziet veel mogelijkheden is nieuwe technieken zoals gemodificeerd en engineered wood. Als bijzonder kansrijk noemde hij het nanowood om de isolatiewaarde van hout te verhogen, evenals de no-glue technieken waar op dit moment veel onderzoek naar plaatsvindt.
Overzicht
Hij ziet mogelijkheden maar mist het overzicht. “Als een architect zoekt naar de beste vloer, dan krijgt hij tal van mogelijkheden voorgeschoteld, maar nooit een totaaloverzicht We werken allemaal voor onszelf. We moeten niet meer naar ons eigen stukje markt zoeken, maar we moeten op zoek naar de totale markt. Er is behoefte aan een soort innovatiecentrum. We moeten ons daar als gehele houtsector achter scharen.”
Min of meer tot dezelfde conclusie kwamen de deelnemers aan de ronde tafelsessie die werd voorgezeten door Houthandel Van Dam. Ook hier kwam men tot de conclusie dat de handel te veel is gericht op volume en zich te weinig bekommert om het verspreiden van kennis. Die ontbreekt bij de architect, waardoor hout nog te veel een niche-product is dat vooral gebruikt wordt bij luxe woningen voor particulieren. Van seriematige bouw met hout is nauwelijks sprake. Ook aan deze tafel kwam men tot de conclusie dat onderwijs essentieel is om jonge mensen op alle niveaus enthousiast te maken. ‘Initiatieven daartoe moeten worden geïnitieerd door de branche-organisatie en we zullen met z’n allen bereid moeten zijn om daar meer geld voor vrij te maken.”
