BAARN – De Houtdag 2017 in het Jardin d‘Hiverre in Baarn werd goed bezocht. Geen wonder, want er was sprake van een zeer gevarieerd en afwisselend programma.
In de ochtend kon een kleine groep deelnemers kennismaken met architect Andrew Waugh. Hij verzorgde een masterclass Houthoogbouw. In de middag waren er presentaties van diverse sprekers, die de potenties, eigenschappen en soms ook de beperkingen van hout bespraken. “Hout doet het goed in de markt. Het is een duurzaam product, makkelijk te bewerken en het heeft de sympathie van de ontwerper”, aldus één an de sprekers, Kathrin Hanf, partner architect bij SeARCH in Amsterdam, het architectenbureau dat Hotel Jakarta op het Amsterdam Java-eiland ontwierp. Zij vertelde over het elf verdiepingen tellende en 32 meter hoge gebouw. “Ons bureau beperkt zich niet tot alleen hout, maar gaandeweg het project ontdekten we de mogelijkheden. Daarbij zijn we op zoek gegaan naar de grenzen van hout. We wilden een stoere uitstraling van de buitenkant en de warme van hout aan de binnenkant compenseert weer.” In totaal werd 2300 kubieke meter constructief hout gebruikt en 550 kuub zilverspar als dekhout. De plint en fundering en parkeergarage is opgetrokken uit beton, net als de trap- en liftkern. De hotelkamers zijn prebab gefabriceerde units, die unit voor unit als een bouwpakket werden geplaatst. De aannemer plaatste gemiddeld 12 units per dag. Hanf was aangenaam verrast door het werken met hout. Haar grootste les bij dit project, die ze deze middag ook graag meegaf aan haar toehoorders: “Laat je niet beperken door te denken wat er niet kan. Kijk wat er wel kan en je wordt aangenaam verrast.”
Ronde tafel
Naast de plenaire sessies hadden deelnemers aan deze Houtdag de mogelijkheid om aan te schuiven bij een ronde tafel. De organisatie, Het Houtblad, had maar liefst twintig ronde tafels georganiseerd. Het was jammer dat je er slechts één bij kon wonen, want er waren diverse interessante onderwerpen die de revue passeerden. Een ervan was de lezing van Wim Sturris, directeur van De Groot Vroomshoop. Hij vertelde zijn tafelgenoten hoe De Groot bij de sloop van hun oude fabriekshal de spanten weer heeft hergebruikt in het nieuwe pand. “Vroeger ging het hout in de shredder. De hal en dus ook de spanten, was 45 jaar oud en voldeed niet meer aan de huidige eisen. Onderzoek wees uit dat de spanten makkelijk nog eens 45 jaar meekunnen. De oude spanten waren 12 meter te kort, maar die hebben we verlengd tot 32 meter Dat kan heel goed door er een nieuwe vingerlas aan te maken. Verder moesten ze natuurlijk van spijkers en schroeven worden ontdaan en uiteraard geschaafd, ”zegt Sturris die inschat dat het hele proces ongeveer 10 procent duurder is dan wanneer er nieuw hout zou worden gebruikt. “Maar daar moet je je niet door laten afschrikken. De meerkosten zitten in de arbeid. Als we nu een nieuw gebouw plaatsen houden we al rekening met hoe je de schroeven en andere voorwerpen op de balken bevestigt en hoe je verbindingen maakt, die ook eenvoudig te ontmantelen zijn.”
Potentie
Sturris ziet potentie om ook bij projecten van derden de oude houten spanten terug te nemen, al zijn er nog wel een paar partijen die overtuigd moeten worden. “Als we gebruikt hout als nieuwe grondstof gaan zien, dan zetten we in zekere zin de bosbouwer en de houthandelaar buiten spel. Daar is die groep niet blij mee. Die moet dus op zoek naar nieuwe verdienmodellen en nieuwe markten. Bovendien zijn de banken nog niet ingesteld op deze nieuwe manier van denken. Dus er is nog wel wat werk aan de winkel, maar met de circulaire economie in het achterhoofd en de ambities die de overheid uitspreekt, zijn er zeker mogelijkheden.”
